Τα πρωτοφανή γεγονότα που εξελίχθηκαν με την «ανταρσία»-μισοπραξικόπημα του επικεφαλής της Βάγκνερ, Πριγκόζιν, επισκίασαν σε μεγάλο βαθμό τόσο τις εξελίξεις στον άδικο πόλεμο που διεξάγεται στα ουκρανικά εδάφη όσο και διάφορες παρασκηνιακές κινήσεις αναζήτησης συμβιβασμού και όχι μόνο.
Όσον αφορά τις τελευταίες, είχαμε την πρωτοβουλία ορισμένων αφρικανικών κρατών με επικεφαλής τη Νότια Αφρική να μεταβούν σε Κίεβο και Μόσχα και να προωθήσουν την πρότασή τους για την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Σ΄ αυτές η ρωσική αντιπροσωπεία παρουσίασε σχέδιο του Μάρτη του 2022 που είχε συναφθεί στην Κωνσταντινούπολη και με την ουκρανική πλευρά να το υπογράφει για να το αρνηθεί σχεδόν αμέσως μετά, με αμερικανικές «προτροπές». Επίσης υπήρξαν οι αναφορές του γερμανικού ARD που μετέδωσε και το ρωσικό πρακτορείο TASS, για μία διεθνή συνάντηση που πραγματοποιήθηκε… με άκρα μυστικότητα και με πρωτοβουλία του Κιέβου, μεταξύ δυτικών διπλωματών με ομολόγους τους από τη Βραζιλία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική (δηλαδή των BRICS πλην Ρωσίας), με το ίδιο αντικείμενο. Η δεύτερη συνάντηση είναι ερωτηματικό αν από την πλευρά της Δύσης και του καθεστώτος του Κιέβου απηχούσε τάσεις αναζήτησης συμβιβασμού ή είχε περισσότερο χαρακτήρα σφήνας στις σχέσεις τής Ρωσίας με τις άλλες χώρες των BRICS.
Μιας και για την κίνηση του Πριγκόζιν υπάρχει στις διπλανές στήλες η ανακοίνωση της οργάνωσης και ένα αναλυτικό άρθρο του Β. Σαμαρά, θα αρκεστούμε να επισημάνουμε επιπλέον τα εξής.
Το γεγονός ότι έρχονται στο φως ειδήσεις από τα αμερικανικά ΜΜΕ πως οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ γνώριζαν την κίνηση Πριγκόζιν δεν σημαίνει ότι την καθοδήγησαν κιόλας. Από την άλλη, είχαν κάθε λόγο να την αφήσουν να συμβεί, διότι υπονόμευε το αξιόμαχο των ρωσικών δυνάμεων στο ουκρανικό μέτωπο, έπληττε το κύρος της ρωσικής ηγεσίας και εν δυνάμει μπορούσε να δημιουργήσει συνθήκες αστάθειας στη Ρωσία.
Η αντιμετώπιση της «πορείας» του Πριγκόζιν από τον Πούτιν και συνολικά τη ρωσική ηγεσία δεν ήταν ένδειξη αδυναμίας, αλλά προσπάθεια να βρεθεί μια συμβιβαστική φόρμουλα με τις ελάχιστες δυνατές –κυριολεκτικά και μεταφορικά- απώλειες. Φυσικά της αναδίπλωσης του Πριγκόζιν πρέπει να προηγήθηκε από μεριάς της ρωσικής ηγεσίας ένα τελεσίγραφο (εδώ ταιριάζουν οι αναφορές του Πριγκόζιν ότι αν συνεχίσω θα χυθεί ρωσικό αίμα) και να του προσφέρθηκε μια διέξοδος.
Οι κινήσεις της ρωσικής ηγεσίας, που μπορούν να χαρακτηριστούν αμφίθυμες, εκπορεύονται από δύο κατά τη γνώμη μας ανάγκες. Από τη μια να αποκατασταθεί το κύρος της ρωσικής ηγεσίας και να σταλεί μήνυμα στις δυνάμεις που πριμοδότησαν τον Πριγκόζιν ή δυνάμεις στις οποίες πόνταρε ο ίδιος πως κάθε κίνηση αμφισβήτησης θα αντιμετωπιστεί με αποφασιστικότητα και σκληρότητα. Από την άλλη, μιας και η Βάγκνερ είναι δημιούργημα του ρωσικού ιμπεριαλισμού και με ενεργό συμμετοχή σε επεμβάσεις του στον κόσμο (Σουδάν, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Μάλι, Λιβύη, Συρία) και συμβολή στη σύγκρουση στην Ουκρανία, να διασωθεί και να συνεχίσει τη δράση της μέσω του ρωσικού στρατού. Θα διαπιστώσουμε επίσης στην πράξη εάν θα μακροημερεύσει ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε με τη μεταφορά του Πριγκόζιν στη Λευκορωσία.
Όπως και να έχει, φαίνεται πως η ρωσική ηγεσία μέσα από τα πρωτοφανή γεγονότα εδραίωσε την εκτίμησή της ότι η σχετική αυτονομία της Βάγκνερ οδηγούσε στη δημιουργία ανταγωνιστικού κέντρου και μάλλον θα κινηθεί με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στην ένταξη των μισθοφόρων της στις ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις. Στο πολιτικό πεδίο θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει το τρωθέν κύρος της και συνολικά τη συνοχή της, επιδίωξη που δεν αποκλείεται να περάσει, πέρα από το ξεκαθάρισμα στο πολιτικό και στρατιωτικό κατεστημένο, μέσα και από τη σκλήρυνσή της στα πεδία των μαχών. Φυσικά παραμένει ως ένα σοβαρό ερωτηματικό ο χαρακτήρας και το μέγεθος της ρωγμής ή των ρωγμών στο ρωσικό πολιτικό-στρατιωτικό και οικονομικό κατεστημένο και το αν οι εξελίξεις γενικά και ειδικά στον πόλεμο στην Ουκρανία θα ευνοήσουν το κλείσιμό της/τους ή αντίθετα τη διεύρυνσή της/τους. Άλλωστε εκεί βρίσκεται και η πηγή των κλυδωνισμών που υπέστη η ιμπεριαλιστική Ρωσία.
Στο μέτωπο του πολέμου δεν φάνηκε, είναι αλήθεια, η επίδραση της κίνησης Πριγκόζιν, πιθανά διότι έληξε πολύ γρήγορα. Σχεδόν τέσσερις εβδομάδες μετά την έναρξη της «ουκρανικής αντεπίθεσης» τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά για το καθεστώς του Κιέβου, όπως ομολογούν και οι ναυαρχίδες του αμερικανικού εντύπου Τύπου. Οι ουκρανικές στρατιωτικές δυνάμεις δεν μπορούν ακόμη να διασπάσουν την πρώτη γραμμή άμυνας των ρωσικών δυνάμεων, ενώ τα ελάχιστα και χωρίς καμιά στρατηγική σημασία εδάφη κερδίζονται με πολύ βαριές απώλειες σε προσωπικό και δυτικό εξοπλισμό. Παράλληλα οι ρωσικές δυνάμεις, έχοντας καλυτερέψει εμφανώς τον τομέα παρακολούθησης των κινήσεων του εχθρού, διεξάγουν σημαντικά χτυπήματα σε μεγάλες αποθήκες πυρομαχικών των ουκρανικών ταξιαρχιών και χώρους συγκέντρωσης των στρατηγικών εφεδρειών που το καθεστώς του Κιέβου ετοιμάζεται να ρίξει στη μάχη ενόψει του επονομαζόμενου δεύτερου κύματος της αντεπίθεσης.
Η πορεία προς τον «γενναίο νέο κόσμο» της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας προχωρά αμείλικτη και με τα σημάδια που αφήνει στο σώμα τής εργαζόμενης ανθρωπότητας να γίνονται ολοένα και πιο ανησυχητικά και επικίνδυνα!
