Η 10η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ (μ-λ) έρχεται αναλύοντας την τρέχουσα ιστορική φάση, αναλύοντας ειδικά τη βαθιά διεθνή παρατεταμένη κρίση του ιμπεριαλιστικού-καπιταλιστικού συστήματος που έχει φέρει την ένταση των ενδοιμπεριαλιστικών συγκρούσεων σε κορύφωση άμεσου κινδύνου της παγκόσμιας ειρήνης, αναλύοντας την ολόπλευρη επίθεση ενάντια στην εργατική τάξη, τον λαό και τη νεολαία στην εξαρτημένη Ελλάδα, να σταθεί αυτοκριτικά, τονίζοντας όλα όσα έχει καταφέρει στη μακρά ιστορική πορεία του το ΚΚΕ (μ-λ), αναγνωρίζοντας ποια σελίδα της πολιτικής του παρέμβασης κλείνει και ποια νέα ανοίγει. Κι όλα αυτά τονίζοντας τις υστερήσεις που αναγνωρίζονται και μπαίνει το καθήκον της υπέρβασης τους, προττάσοντας τελικά σαν κύριο καθήκον να δράσει πιο αποτελεσματικά και με τις αναγκαίες ποιοτικές αλλαγές και προασαρμογή στις απαιτήσεις της ταξικής πάλης, στην ενεργή συμβολή της Οργάνωσης για τη δημιουργία του πολιτικού οργάνου (επαναστατικού -δηλαδή αυθεντικού- κομμουνιστικού κόμματος) της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.
Μια παρέμβαση στον διάλογο δεν μπορεί παρά να σταθεί σε κάποια από τα επιμέρους ζητήματα και γι’ αυτό μοιραία θα είναι μερική και ατελής, γιατί όλα τα ζητήματα -από τα φαινομενικά «οργανωτικά» και στην ουσία κυρίως πολιτικά, μέχρι τα ζητήματα που είναι στην πρώτη βαθμίδα προτεραιότητας για παρέμβαση- δένονται διαλεκτικά μεταξύ τους, με τον τρόπο ακριβώς που παρουσιάζεται στις Θέσεις που έχουν κατατεθεί.
Ας αναφερθώ σε τέσσερα επιμέρους ζητήματα που αναδεικνύουν, μέσα από πολλά ακόμη, αυτή τη διαλεκτική ενότητα:
Αναγνωρίζεται η σαφής αναντιστοιχία των επαρκών πολιτικών απαντήσεων στα ζητήματα που τίθενται συνεχώς από τις απαιτήσεις της ταξικής πάλης με τις οποίες είναι οπλισμένα τα μέλη και οι συναγωνιστές που συμπορεύονται με την Οργάνωση, με τη δυσανάλογη οργανωτική της ανάπτυξη. Ένα θέμα που ασφαλώς έχει και κατά βάση οργανωτικές πλευρές, αλλά τελικά ο πυρήνας του είναι πολιτικός. Και αν μελετήσουμε τις Θέσεις, αυτές οι πτυχές, είτε αναδύονται με σαφήνεια, είτε αναφέρονται ειδικά για τα αμιγώς πολιτικά ζητήματα ανοιχτά και μάλιστα σε περισσότερες από μια φορές. Θα αναφερθεί πρώτα η οργανωτική πλευρά και μετά δύο και ένα μικρότερου ειδικού βάρους, από τα βασικά πολιτικά προαπαιτούμενα, για να δυναμώσει σε κάθε επίπεδο η Οργάνωση με βάση τον βασικό της στόχο που προαναφέρθηκε, όπως αναφέρουν οι Θέσεις, όχι σαν «μελλοντικά», αλλά «σημερινά» καθήκοντα.
- Το να δυναμώσει η Οργάνωση -μια Επαναστατική Κομμουνιστική Οργάνωση, ίσως δυστυχώς η μόνη σε επίπεδο οργανώσεων μετά δεκαετίες απουσίας κομμουνιστικού κόμματος και κινήματος- δεν είναι κυρίως κατά τη γνώμη μου αριθμητικό ζήτημα που θέλει έναν καλλίτερο καταμερισμό δουλειάς. Τα πολλά χρόνια της ήττας φέρνουν -κι αυτό αναφέρεται- μια κουλτούρα με συγκεκριμένα αδρανειακά χαρακτηριστικά. Θ’ αναφερθώ στο ζήτημα του «μηχανισμού υποδοχής» νέων συντρόφων και συναγωνιστών. Μοιραία υπάρχει μια «αμηχανία» που αίρεται μόνον απο την ωριμότητα πολλών έμπειρων και μη συντρόφων, αλλά δεν είναι γενική πολιτική κατάκτηση. Είναι λογικό να υπάρχει σχετική αμηχανία αντιμετώπισης, ακόμη κι αν κάποιος είναι πολύ συχνά δίπλα μας στο δρόμο, στα μετωπικά σχήματα, στους αγώνες. Οι παλιοί σύντροφοι δείχνουν τον δρόμο των παλιών Κουκουέδων. Ν’ αγκαλιάζουν χωρίς αμηχανία τους ανθρώπους που πλησιάζουν την Οργάνωση, χωρίς αυτό να μειώνει -το αντίθετο- την παρακολούθηση της πορείας του κάθε ενός ξεχωριστά. Αυτός ο παλιός δρόμος του «εγώ» να γίνεται «εμείς» με πρωτοβουλία της Οργάνωσης, πιστεύω πως είναι εύκολο να γίνει σταδιακά κατάκτηση όλων των μελών και στελεχών.
- Το να δυναμώσει συνολικά πολιτικά η Οργάνωση προϋποθέτει να μπει με αποφασιστικότητα στους χώρους της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου λαού πόλης και χωριού, ξέροντας ποια είναι τα ζητήματα που κάνουν το σύνολο που «θεωρείται» Αριστερά, και σωστά αναφέρεται πως αυτό το σύνολο δυνάμεων θέλει ξανακοίταγμα και ανάλυση, απωθητικό για πλατιές μάζες, για αυτές μάλιστα που πολιτικά στοχεύουμε. Το ζήτημα-κλειδί που χτύπησε συνολικά κομμουνιστές και μη, συνενόχους και χειροκροτητές της παλινόρθωσης και όσους, όπως η Οργάνωση, μιλούσαν χρόνια προειδοποιητικά και καταγγελτικά, είναι φυσικά το ζήτημα της παλινόρθωσης. Χρειαζόμαστε τώρα κι όχι μόνο «μελλοντικά», πιο συγκεκριμένες απαντήσεις. Έχουμε υλικό, έχουμε θεωρητικές βάσεις, ξέρουμε ποιες «απαντήσεις» πλην των συστημικών είναι πολιτικά αφελείς (απόψεις περί απλού πολιτικού πραξικοπήματος μέσα στα επαναστατικά κόμματα κ.λπ.). Μπορούμε να καταπιαστούμε μ’ αυτό το ζήτημα χωρίς να γίνουμε λέσχη συζητήσεων, αφού ξέρουμε πως η διεθνής υστέρηση μας δίνει προς το παρόν δυνατότητα μόνον απλών βημάτων προς τα εμπρός ή είναι ανέφικτο με φόβο να πάει πίσω η καθημερινή πρακτική δουλειά, οι απαιτήσεις που είναι πολλές για τα αριθμητικά μας δεδομένα; Νομίζω πως μπορούμε, μπορούμε να καταπιαστούμε με κάποιες πρώτες προσεγγίσεις, που αναλύουν την υβριδική νέα αστική τάξη που δημιουργήθηκε και στο επίπεδο της παραγωγικης διαδικασίας. Όταν έχεις μια μεταβατική κοινωνία, όταν είσαι αναγκασμένος να έχεις κράτος που στοχεύεις να «μαραθεί», έστω και της δικτατορίας του προλεταριάτου, ξέρεις πως η παραγόμενη αξία δεν αποδίδεται άμεσα ολόκληρη. Άρα υπάρχει η δυνατότητα να ξεκινήσει και μια πρώτη προσέγγιση των απαιτήσεων και στοχεύσεων της ταξικής πάλης στον σοσιαλισμό και στην παραγωγική διαδικασία. Βιβλία, μπροσούρες που θα απαντούν στους αντεπαναστάτες που μιλούσαν για «σοσιαλιστικό κέρδος», για «σοσιαλισμό που ήταν απλά απλά η σχεδιασμένη οικονομία», με εργαλεία τα Οικονομικά Προβλήματα του Σοσιαλισμού του Στάλιν, τις παρακαταθήκες από τη ΜΠΠΕ, το έργο και την πράξη του Μάο, τα οικονομικά έργα και τις επιστολές παραίτησης του Τσε από το υπουργείο Βιομηχανίας μετά το 20ο Συνέδριο ακριβώς γι αυτά τα θέματα, μπορούν να μας κάνουν να προχωρήσουμε με τις δυνάμεις μας τη θεωρία. Και με αυτά τα όπλα να πλησιάζουμε πιο εύκολα, πιο πειστικά την εργατική τάξη και τους συμμάχους της. Αντίστροφα αυτή η επαφή θα μας φωτίζει, ώστε τα πρώτα προχωρήματα να βαθαίνουν, να επιταχύνονται στην εξαγωγή συμπερασμάτων.
- Τα ίδια ισχύουν με την αναγνώριση της εργατικής τάξης στη χώρα σήμερα, βασισμένοι στα σαφέστατα κριτήρια του Κεφαλαίου και ειδικά των Θεωριών για την Υπεραξία. Σε συνθήκες αποβιομηχάνισης συρρικνώνεται, εξαφανίζεται πράγματι η εργατική τάξη; Τότε δεν έχουμε σχέση με τον Μάρξ που δήλωνε στον τρίτο τόμο του Κεφαλαίου, πως το βιομηχανικό προλεταριάτο δεν είναι το μοναδικό, πως σε όλο το προτσές κύκλισης του κεφαλαίου μέχρι την «πραγματοποίησή» του υπάρχει προλεταριάτο που χωρίς αυτό η αρχική υπεραξία δεν θα πραγματοποιούνταν ποτέ. Κι αν οι ναυτεργάτες είναι πράγματι εργατική τάξη, γιατί άραγε να μη θεωρήσουμε τους κούριερ -σαν ένα παράδειγμα- που μάλιστα έχουν όλες τις λοιπές προυποθέσεις (μη διεθυντικά δικαιώματα, σαφώς χειρωνακτική βαριά-επικίνδυνη εργασία) είναι κατά βάση προερχόμενοι από μετανάστες, εργατική τάξη; Ή τους καθαριστές κάθε φύσης κ.λπ. Φυσικά κάποιοι δημιουργούν στο μυαλό τους ένα ψεύτικο φουσκωμένο δήθεν προλεταριάτο «πνευματικό προλεταριάτο καθηγητάδων Πανεπιστημίου», που δεν αξίζει ο κόπος κάποιος καν ν’ ασχοληθεί. Μα θα κάνουμε πλήρη ταξική ανάλυση στην Ελλάδα σήμερα, σ’ αυτή τη στιγμή; Όχι, απλά θα έχουμε μια πιο πλήρη εικόνα ποιοι είναι οι χώροι που πρέπει να εντείνουμε την παρέμβασή μας, μέχρι η επαφή με ευρύτερα στρώματα να μας δώσει τη δυνατότητα πιο καθαρών απαντήσεων για τους χώρους που στοχεύουμε να παρέμβουμε κατά προτεραιότητα.
- Τέλος, πολύ σύντομα, πρέπει να δούμε πως αν οι μικροαστικές δυνάμεις μας καλούν να ξεχάσουμε την εργατική τάξη και να στραφούμε αποκλειστικά στο γυναικείο ζήτημα, στα ζητήματα μειονοτήτων, στο θέμα της επαναστατικής Τέχνης -εάν αυτή υπάρχει- στο θέμα του πολιτισμού συνολικά, εμείς σωστά απαντούμε στις λαθεμένες αυτές απόψεις, αλλά δεν απεμπολούμε τις κατακτήσεις μας, τον επαναστατικό φεμινισμό μιας Τσέτκιν, μιας Κολοντάι, τον επαναστατικό φεμινισμό μέσα απ την Τέχνη της Μέλπως Αξιώτη, που με το όπλο στο χέρι βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της μάχης της οδού Διδότου, την εποχή που έγραφε το κολοσσιαίο έργο επαναστατικού φεμινισμού, σαν τη «Σύμπτωση». Το ίδιο και για τα ζητήματα Τέχνης, ηθικής, πολιτισμού γενικά, που αντιπαλεύουμε την κυρίαρχη ιδεολογία μετωπικά.
Νίκος Κυριακίδης
Αθήνα
