Εν μέσω αλλεπάλληλων κατηγοριών μιας σειράς χωρών που είτε συνορεύουν είτε βρίσκονται κοντά στη Ρωσία για παραβιάσεις του εναέριου χώρου τους με drones ή μαχητικά αεροσκάφη, είχαμε τις δηλώσεις που για τους δυτικούς αναλυτές συνιστούν τη «στροφή Τραμπ» στην ουκρανική σύγκρουση. Σε κάθε περίπτωση, ο μεγαλύτερος πόλεμος από το 1945 και δώθε, με τα διακυβεύματα αλλά και τα αδιέξοδα που κουβαλά μαζί του, φτιάχνει μέρα με τη μέρα ένα ολοένα και πιο μουντό σκηνικό και ζοφερό κλίμα, απλώνει την ένταση και αυξάνει κατακόρυφα τους κινδύνους για τους λαούς όλου του κόσμου.
Η «στροφή» Τραμπ
Μετά τη συνάντησή του με τον Ζελένσκι, ο Τραμπ έγραψε πως «η Ουκρανία θα μπορούσε όχι μόνο να ανακτήσει τα εδάφη της», αλλά «ίσως να πάει και ακόμη παραπέρα», ενώ παρομοίασε τη Ρωσία με «χάρτινη τίγρη», μιας και «πάνε τώρα τρεισήμισι χρόνια που η Ρωσία διεξάγει χωρίς σαφή κατεύθυνση έναν πόλεμο που μια Πραγματική Στρατιωτική Δύναμη θα τον είχε κερδίσει σε λιγότερο από μία εβδομάδα». Πρόσθεσε, επίσης, ότι θα συνεχίσει να εφοδιάζει με όπλα το ΝΑΤΟ (για την Ουκρανία) «ώστε το ΝΑΤΟ να κάνει ό,τι θέλει με αυτά».
Η διοίκηση Τραμπ σίγουρα είναι ευχαριστημένη που μέσα στο 19ο πακέτο των αντιρωσικών ευρωπαϊκών κυρώσεων, συμπεριλήφθηκε η απαγόρευση εισαγωγών ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου από 1/1/2027, δηλαδή έναν χρόνο νωρίτερα από το αρχικό σχέδιο. Κι αυτό λίγες μέρες μετά την απαίτηση Τραμπ προς τους Ευρωπαίους να σταματήσουν να αγοράζουν ρωσικούς υδρογονάνθρακες («χρηματοδοτείτε τον πόλεμο εναντίον σας»!).
Ωστόσο, φαίνεται πως θεωρεί ότι η προσπάθεια να τροποποιήσει τους όρους του πολέμου, ενώ έδωσε κάποια αποτελέσματα (ευθυγράμμιση των Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών σε πολλά πεδία), δεν μπόρεσε να προωθήσει αν όχι το κυριότερο, ένα από τα κύρια επίδικα: την παρουσία του ΝΑΤΟ μέσω μιας «ειρηνευτικής δύναμης» στην Ουκρανία. Όπως είπε και ο Λαβρόφ, ούτε οι ανταλλαγές και οι παραχωρήσεις εδαφών ούτε το δέλεαρ του εκτεταμένου εμπορίου ΗΠΑ-Ρωσίας ούτε -θα προσθέταμε εμείς- η διαρκής πίεση που δέχεται η Ρωσία μπορούν να διαφοροποιήσουν τη θέση της όσον αφορά την ανάγκη «εξάλειψης των βαθύτερων αιτιών της ουκρανικής σύγκρουσης». Αυτό συνδέεται με την ανάγκη απόκρουσης της αμερικανικής-δυτικής περίσφιξής της, αλλά και με τις συνολικές φιλοδοξίες και στοχεύσεις της Ρωσίας, για την ανάδειξή της ξανά σε δύναμη με παγκόσμιο ρόλο και κύρος.
Αυτές οι δηλώσεις Τραμπ, όπως και αυτή για το «ΟΚ» στην κατάρριψη αεροσκαφών που παραβιάζουν τον εναέριο χώρο ΝΑΤΟϊκών χωρών, ενώ χρησιμοποίησαν το κλίμα που είχε δημιουργηθεί από τα περιστατικά με τις παραβιάσεις, εκτίναξαν το πολεμικό κλίμα και τις υστερίες σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο. O Πολωνός πρόεδρος υποστήριξε δημόσια την ανάπτυξη γαλλικών πυρηνικών όπλων στην πολωνική επικράτεια. Ο πρώην πρόεδρος της Ουκρανίας, Γιουτσένκο, ζητάει την… κατάληψη της Μόσχας, για να κερδηθεί η σύγκρουση! Οι αρχές της Εσθονίας δηλώνουν ότι η χώρα τους είναι έτοιμη να φιλοξενήσει βρετανικά μαχητικά αεροσκάφη ικανά να φέρουν πυρηνικά όπλα.
Ρωσικό τεστάρισμα ή δημιουργία από το ΝΑΤΟ κλίματος για όξυνση
Μετά την καταγγελία της Πολωνίας για τα 19 ρωσικά drones που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της και που με έναν τρόπο απαντήθηκε με το αιτιολογικό της «τύφλωσής» τους από ουκρανικά μέσα ηλεκτρονικού πολέμου, είχαμε τις σοβαρές καταγγελίες της Εσθονίας για ανάλογη παραβίαση από τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη. Είχε προηγηθεί η καταγγελία για παραβίαση από ένα (1!) drone του εναέριου χώρου της Ρουμανίας, ενώ ακολούθησαν οι καταγγελίες της Νορβηγίας και της Δανίας για άγνωστης προέλευσης drones που εμφανίστηκαν πάνω από αεροδρόμιά τους.
Ενεργοποιήθηκε, αυτή τη φορά από την Εσθονία, το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ και μέσα σε ένα πολεμικό κλίμα, στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ άνοιξε η επικίνδυνη συζήτηση για την ανάγκη κατάρριψης όσων αεροσκαφών (επανδρωμένων και μη) παραβιάζουν τον εναέριο χώρο μελών της ΝΑΤΟϊκής συμμαχίας, γεγονός που προκλήθηκε και από τη ρητή δήλωση υποστήριξης σε μια τέτοια αντιμετώπιση από τον Τραμπ. Με ορατό τον κίνδυνο τα πράγματα να οδηγηθούν σε καταστάσεις για τις οποίες κανείς δεν είναι έτοιμος, η Γερμανία απέρριψε την πρόταση, ενώ και ο γγ του ΝΑΤΟ, όπως και ο Ρούμπιο, έθεσαν ξανά την ανάγκη συγκεκριμένης κάθε φορά αξιολόγησης τέτοιων περιστατικών.
Στο πλαίσιο αυτό, καθόλου τυχαίο δεν είναι πως στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Τετάρτη 1/10, δίχασε η πρόταση της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και δέκα ευρωπαϊκών χωρών που γειτνιάζουν με τη Ρωσία, για τη δημιουργία ενός «τείχους για τα drones». Γαλλία και Γερμανία, δηλαδή οι κυρίαρχες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της ΕΕ, εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους, τόσο για την αποτελεσματικότητα του σχεδίου αυτού, όσο και γιατί ήθελαν να βάλουν «φρένο» (Μακρόν: «τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα») σε ορισμένους που εμφανίζονται «βασιλικότεροι του βασιλέως» (Βαλτικές, Πολωνία, Τσεχία κ.ά.). Και φυσικά, η συζήτηση γίνεται ώστε τα μέτρα να είναι πιο σκληρά και αποτελεσματικά, αλλά και ταυτόχρονα πιο ελεγχόμενα από τις ίδιες αυτές δυνάμεις.
Πάντως, όποια και να είναι η αλήθεια για τα περιστατικά με τα drones και τα αεροσκάφη και παρά τις διχογνωμίες και τα μπρος-πίσω, ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, φανερά και απροκάλυπτα, χρησιμοποιούν αυτά τα περιστατικά, για να στήσουν ένα σκηνικό ολοένα και πιο ασφυκτικής πίεσης σε όλα τα δυτικά σύνορα της Ρωσίας.
Η ρωσική πλευρά απάντησε αυτή τη φορά πως τα μαχητικά της αεροσκάφη πετούσαν εκτός εναέριου χώρου της Εσθονίας, δήλωσε πλήρη άγνοια για τα συμβάντα στη Δανία (αλλά και πιο πριν στη Ρουμανία) και γενικεύοντας ανέφερε πως από την πλευρά της Μόσχας δεν υπάρχει θέληση για άνοιγμα τέτοιας αντιπαράθεσης. Βέβαια, δεν έχει διαψευστεί ακόμα από την πλευρά της Ρωσίας δημοσίευμα του Bloomberg, ότι Ρώσος διπλωμάτης δήλωσε πως όλα αυτά είναι «απάντηση» και προειδοποίηση της Ρωσίας στα χτυπήματα που διεξάγει το καθεστώς του Κιέβου στην Κριμαία και στα ρωσικά εδάφη, με τη βοήθεια των δυτικών όπλων και όχι μόνο. Όπως και να έχει, ένα μέτρο αυτών που σκέφτεται η ρωσική ηγεσία το δίνει ο Λαβρόφ, που με δηλώσεις του από τη Νέα Υόρκη, υποστήριξε πως το ΝΑΤΟ έχει κηρύξει «πραγματικό πόλεμο» εναντίον της Ρωσίας και εμπλέκεται άμεσα στην ουκρανική κρίση.
Ρωσικές επιτυχίες στο έδαφος και κίνδυνοι που πολλαπλασιάζονται
Οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις, που φτάνουν τις 700 χιλιάδες στρατιώτες σύμφωνα με τον Πούτιν, έχουν περικυκλώσει το Σιβέρσκ, το Ποκρόβσκ και το Μιρνοράντ, έχουν εισέλθει στην Κονσταντινόβκα και προχωρούν σε όλο το μέτωπο της Ζαπορίζια. Παράλληλα, συνεχίζουν να χτυπούν τακτικά και με σφοδρότητα τις εγκαταστάσεις αεράμυνας, τις ενεργειακές υποδομές, το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα και το συγκοινωνιακό δίκτυο της Ουκρανίας. Η πλευρά του Κιέβου συνεχίζει και αυτή τη γνωστή πια τακτική του χτυπήματος στα μετόπισθεν της Ρωσίας, στοχεύοντας ειδικά μεγάλες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
Αξιοσημείωτο είναι ότι τις τελευταίες ημέρες οι μυστικές υπηρεσίες (SVR) της Ρωσίας δήλωσαν πως ΝΑΤΟϊκές χώρες ετοιμάζουν αποστολή αποβατικής δύναμης στη Μολδαβία αλλά και την Οδησσό και πως ετοιμάζεται σκηνικό προκλήσεων εναντίον της Υπερδνειστερίας, στην οποία σταθμεύουν ρωσικά στρατεύματα. Επίσης, αρχικά η SVR και ύστερα το υπουργείο Εξωτερικών, με βάση αναφορές ουγγρικών ΜΜΕ για σχέδια του Κιέβου να στήσει προβοκάτσιες σε Ρουμανία και Πολωνία, προειδοποίησε πως «αν όλα αυτά επιβεβαιωθούν, τότε πρέπει να παραδεχτούμε: ποτέ στη σύγχρονη εποχή η Ευρώπη δεν ήταν τόσο κοντά στην έκρηξη ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου».
Μέσα σε όλα, ο Τραμπ, θέλοντας να καταδείξει την αμερικανική ισχύ και την κατ’ αυτόν αδυναμία της Ρωσίας, επανήλθε με το θέμα των πυρηνικών υποβρυχίων που έστειλε κοντά στις ρωσικές ακτές. Ανεξάρτητα από το πόσο έξυπνη ή όχι ήταν η απάντηση του γνωστού Μεντβέντεβ («σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, δεν μπορείς να βρεις μια μαύρη γάτα, ειδικά εάν δεν υπάρχει…»), το σίγουρο είναι πως οι δύο πρωταγωνιστές, αν από τη μια «ξορκίζουν» την παγκόσμια σύγκρουση, από την άλλη οικοδομούν τους όρους που την φέρνουν πιο κοντά.
