Σε άρθρο στο προηγούμενο φύλλο της Π.Σ., αναφέρουμε «Πέρα από τα όποια οικονομικά, γεωπολιτικά ή στρατιωτικά στοιχεία για την κάθε δύναμη, που είναι δύσκολο άλλωστε να συνεκτιμηθούν και κυρίως να ειδωθούν έξω από το καθοριστικό ζήτημα των συμμαχιών, οι ίδιες οι εξελίξεις αποκαλύπτουν αδιαμφισβήτητα την πραγματικότητα (…)».
Σ’ αυτή τη βάση, κρίνοντας τα πράγματα χρόνια τώρα σαν οργάνωση, έχουμε καταφέρει να προσεγγίζουμε την πραγματικότητα χωρίς να χανόμαστε ούτε να παρασυρόμαστε από αναλύσεις σκοπιμότητας ή σχήματα από διάφορα think tank που στοχεύουν όχι να φωτίσουν την πραγματικότητα μα να τη συσκοτίσουν.
Στις μέρες μας, οι εξελίξεις στην Ουκρανία και η σύγκρουση ΝΑΤΟ – ΡΩΣΙΑΣ, στην οποία δεν επιβεβαιώνονται από πουθενά μέχρι στιγμής σημάδια αποκλιμάκωσης, αποκαλύπτουν χαρακτηριστικά σε ποιον κόσμο ζούμε.
Κάποια χρόνια πριν, όταν σ’ ένα βράδυ τα ρώσικα τεθωρακισμένα εξευτέλιζαν το δυτικόδουλο καθεστώς Σακασβίλι στη Γεωργία, η Ρωσία έδινε ήδη με απτά δείγματα το στίγμα, για το πώς θα αντιμετώπιζε στη συνέχεια τις προσπάθειες περικύκλωσής της από τη Δύση. Και βέβαια, από τη μεριά της Δύσης, αυτή η προσπάθεια κάθε άλλο παρά σταμάτησε έκτοτε. Αντίθετα, από τα πράγματα ενισχύθηκαν, λόγω δικαίωσης, τα νατοϊκά γεράκια, κυρίως των ΗΠΑ, που μονίμως και συστηματικά και παρά την επίσημη φιλολογία και φρασεολογία μεθοδεύουν το ξενύχιασμα της ρώσικης αρκούδας.
Βέβαια ανάμεσα ή και παράλληλα με μικρότερες ή μεγαλύτερες αντιπαραθέσεις, όπως πολεμικές περιφερειακές συγκρούσεις (Λιβύη, Συρία, κ.λπ.), την αντιπυραυλική ασπίδα και άλλες, είχαμε και συνεργασίες. Συνεργασίες και «συνεργασίες» στον αντιτρομοκρατικό πόλεμο, στο Αφγανιστάν, στον πυρηνικό έλεγχο του Ιράν, στη διευθέτηση κρίσεων και φυσικά σε επίπεδο οικονομίας. Συνεργασίες και «συνεργασίες» που συνεχίζονται και τώρα και που αποδείχνουν, παράλληλα με την αποφασιστικότητά της στις συγκρούσεις, τον παγκόσμιο ρόλο της Ρωσίας.
Η επιμονή του Μπράιζα στην υπονόμευση των ρώσικων αγωγών χρόνια τώρα, που αδιαφορούσε μπροστά στο γεωπολιτικό συμφέρον των ΗΠΑ για ζωτικές οικονομικές διεξόδους υποτακτικών αστικών τάξεων σαν της χώρας μας, δείχνουν σε τοπικό επίπεδο πόσο «ασήμαντη» θεωρούσαν οι ΗΠΑ τη Ρωσία… Όπως στις μέρες μας που την ώρα που η αστική τάξη εκλιπαρεί τη Ρωσία για φτηνή ενέργεια και τουρισμό, επιβάλλεται στο Βενιζέλο, σαν ΥΠ.ΕΞ. της προεδρεύουσας της Ε.Ε., να νομιμοποιήσει με τον πιο λακέδικο και βρώμικο τρόπο την κυβέρνηση των φασιστών του Σβόμποντα.
Η Ρωσία ποτέ (ούτε καν τα χρόνια του ανεκδιήγητου Γέλτσιν) δεν αντιμετωπίστηκε στ’ αλήθεια από τις ΗΠΑ (και όχι μόνο) σαν μια ανίσχυρη περιφερειακή δύναμη.
Η επιλογή του γνωστού Μπρεζίνσκι στη θέση του κορυφαίου συμβούλου εξωτερικής πολιτικής από τον Ομπάμα αποκαλύπτει πως ο «ειρηνιστής» πρόεδρος στιγμή δε ξέχασε ούτε τους στόχους των ΗΠΑ για παγκόσμια κυριαρχία ούτε την ανάγκη απαλλαγής των ΗΠΑ από την Καρχηδόνα.
Η επανασυσπείρωση του ΝΑΤΟ μπροστά στην ουκρανική κρίση που είχε ξεκινήσει από την κρίση στη Συρία δείχνει ήδη μια μεγάλη επιτυχία του Ομπάμα μετά την ολέθρια για τις ΗΠΑ πολιτική Μπους. Μια επιτυχία που ιδιαίτερα στην περίπτωση της Ουκρανίας θα πρέπει να κριθεί μέχρι το τέλος και ιδιαίτερα στο βαθμό που αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις και η Ρωσία αποτολμήσει να συνεχίσει να δίνει απαντήσεις τύπου Κριμαίας.
Η προσπάθεια απομόνωσης, το πραγματικό βάρος της Ρωσίας και τα όριά της
Παρακολουθώντας πάντα τις εξελίξεις, στην περίπτωση της Ουκρανίας αποκαλύπτουν μια κεντρική σύγκρουση παγκόσμιων παιχτών και όχι τη σύγκρουση μιας περιφερειακής δύναμης με τη Δύση που αντιδρά έτσι στην Κριμαία λόγω αδυναμίας όπως ισχυρίστηκε ο Ομπάμα. Βέβαια, το στρατόπεδο της Δύσης στο βαθμό που συσπειρώνεται είναι το ισχυρό, ιδιαίτερα μάλιστα όσο καθυστερεί μια ενδεχόμενη αντισυσπείρωση της Ανατολής… Όμως, μένει να κριθεί τόσο το αρραγές του μετώπου της Δύσης όσο και η δυνατότητα της Ρωσίας να συνεχίσει να στέκεται στο ύψος της στην Ανατολή, στους BRICS και παγκόσμια. Είναι ένα κρίσιμο ερώτημα αν η Κίνα κράτησε επαμφοτερίζουσα στάση στην περίπτωση της Κριμαίας λόγω Ταϊβάν και Θιβέτ ή αν απέφυγε την απλόχερη στήριξη στη σύμμαχο Ρωσία για συνολικότερους δικούς της υπολογισμούς. Όπως έχει ήδη επισημανθεί σε άρθρο στην Π.Σ., η επιθετική κίνηση της Ρωσίας με την ευρωασιατική ένωση (Ρωσίας, Καζακστάν, Λευκορωσίας, Ουκρανίας) που ανησύχησε τη Δύση σίγουρα γέννησε καχυποψίες και στην Κίνα. Γιατί καλή η συμπόρευση με τους BRICS, σαν αντιστάθμισμα της πίεσης της Δύσης, μα η συγκεκριμένη κίνηση της Ρωσίας εφόσον αφήνονταν θα μπορούσε ν’ οδηγήσει γρήγορα στην επανασύσταση μιας νέας υπερδύναμης περίπου στα όρια της παλιάς ΕΣΣΔ, με λυμένα μάλιστα κάποια εγγενή προβλήματα της τότε υπερδύναμης.
Οι εξελίξεις στην Ουκρανία βέβαια βάζουν σε δοκιμασία τους σχεδιασμούς της Ρωσίας του Πούτιν, όμως δεν υποβιβάζουν με μιας τη δυνατότητά της να διεκδικήσει με κάθε τρόπο αυτά που τις αντιστοιχούν…
Εδώ θα καταθέσουμε την εκτίμηση πως η Ρωσία θα είναι η τελευταία που θα επιλέξει τη στρατιωτική λύση που θα προκαλούσε συνολική στρατιωτική αναμέτρηση με τη Δύση. Όχι γιατί το στρατιωτικό πεδίο είναι το αδύναμο σημείο της. Κάθε άλλο, ιδιαίτερα στη συγκεκριμένη περιοχή και στη συγκεκριμένη συγκυρία. Η Ρωσία θα μπορούσε να εισβάλλει άμεσα και επιτυχώς στην Ουκρανία και να πετύχει τους στρατιωτικούς σκοπούς της σε 3-5 μέρες, δηλώνει σε συνέντευξή του ο ανώτατος διοικητής των δυνάμεων του ΝΑΤΟ πτέραρχος Φίλιπ Μπρίντλαβ. Να σημειώσουμε εδώ γι’ αυτούς που βλέπουν αποκλιμάκωση στην κρίση της Ουκρανίας πως, σύμφωνα με δηλώσεις νατοϊκών στην πρόσφατη σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ, μέχρι τις 15 Απρίλη θα έχει ετοιμαστεί το πακέτο εξασφάλισης της ασφάλειας των μελών του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη.
Δεν ελέγχουμε από την πλευρά μας πόσο αληθινή και ποιου μεγέθους είναι η υποχώρηση των ρώσικων στρατευμάτων από τα σύνορα με την Ουκρανία. Όμως, η υπεροχή στη συγκεκριμένη περιοχή είναι και θα παραμείνει υπέρ της Ρωσίας και φυσικά δε μιλάμε για την ανύπαρκτη δυνατότητα της Ουκρανίας αλλά για το ΝΑΤΟ, με όσα αεροπλάνα κι αν κουβαλήσει, όσο κι αν αξιοποιήσει τους πεζοναύτες ή τα στρατεύματα των γύρω πρόθυμων. Παρόλα αυτά, η Ρωσία παραμένει ψύχραιμη, και παρά την ψυχροπολεμική ταχτική του ΝΑΤΟ που αποφάσισε να διακόψει κάθε συνεργασία μαζί της, το εγκαλεί στη σώφρονα γραμμή της συνεργασίας, υπενθυμίζοντας ότι τα ίδια έκανε και στην κρίση στη Γεωργία μα επανήλθε ξανά από μόνο του. Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά και αυτό το ξέρουν οι Ρώσοι επιτελείς. Ήδη τίποτα δεν είναι όπως πριν την τελευταία κρίση της Ουκρανίας και η εξέλιξή της θα κρίνει καθοριστικά τα παγκόσμια πράγματα για το επόμενο διάστημα. Θεωρώντας ότι η αρθρογραφία της Π.Σ. ήδη έχει τεκμηριώσει όλα όσα αναφέραμε, θα σταθούμε εδώ σε μερικές ακόμη επισημάνσεις.
Λέει πχ. ο Π. Παπακωνσταντίνου, σε άρθρο του στην Καθημερινή που δημοσιεύει και η Ίσκρα, πως η οικονομική δύναμη της Ρωσίας είναι σαν αυτή της Ιταλίας. Κάποτε, κάποιοι σύντροφοί του την έβλεπαν στα μεγέθη της Λιβύης και σαν τη φιλιππινέζα της Δύσης …πάλι καλά. Είναι ωστόσο γεγονός που εξηγεί και τη «συνετή» στάση της Ρωσίας, πως τα οικονομικά και κυρίως τα γεωπολιτικά μεγέθη της ενιαίας δύσης είναι τεράστια και η Ρωσία χωρίς ανάλογες συμμαχίες υπολείπεται με μεγάλη απόσταση. Η Ρωσία όμως είναι μια χώρα και όχι μια συμμαχία. Σαν χώρα μπορεί να συγκριθεί στα ίσα με τις ΗΠΑ στο στρατιωτικό και ιδιαίτερα στο στρατηγικό (πυρηνικό) επίπεδο. Από κει και πέρα, είναι μια μικρή σχετικά με τις ΗΠΑ οικονομία, με χρέος όμως 10% και όχι 200% του ΑΕΠ, η οποία συνεχίζει να έχει εγγενείς αδυναμίες αλλά και σοβαρά ατού.
Κατέχει η Ρωσία τεράστιο ενεργειακό πλούτο και ήδη εξαρτά ενεργειακά την Ευρώπη, με υπερσύχρονους αγωγούς όπου ρέουν δις κυβικά στην ολοένα και πιο ενεργοβόρα αγορά της Ευρώπης. Δίπλα της η Ρωσία σ’ αυτό το στρατηγικής σημασίας προϊόν που διαθέτει σε αφθονία έχει και την Κίνα, η οποία επίσης διψά για ενέργεια και η ενεργειακή σύνδεση Ρωσίας – Κίνας εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς ενισχύοντας και τη συνολικότερη σχέση των δύο χωρών, παρά τις καχυποψίες που αναφέραμε…
Οι ΗΠΑ αποκτούν ανάλογο ενεργειακό ατού στο έδαφός τους, με τεράστιο οικολογικό αντίτιμο, όμως, από το σχιστολιθικό αέριο, και παρόλα αυτά τις εξαγωγές της χωρίζουν ωκεανοί από Ευρώπη – Ασία. Να λοιπόν πως εξηγούνται οι εμμονές του Μπράιζα, το ναυάγιο της ΔΕΠΑ στη χώρα μας και μια ολάκερη δραστήρια υπονόμευση από ολάκερες ΗΠΑ στην ασήμαντη(;) οικονομικά Ρωσία.
Τα οικονομικά μεγέθη σημαντικά αλλά όχι μοναδικά ατού του στρατηγικού αναστήματος
Να γιατί όποιοι επιμένουν να βλέπουν μονάχα την οικονομική και όχι τη συνολική στρατηγική διάσταση των πραγμάτων συσκοτίζουν ηθελημένα ή αθέλητα την πραγματικότητα του κόσμου που ζούμε.
Να σημειώσουμε επίσης πως τα εκατοντάδες δις κυβικά αερίου τα τελευταία χρόνια πληρώθηκαν πανάκριβα στη Ρωσία. Ταυτόχρονα, οι παροικούντες στην Ιερουσαλήμ γνωρίζουν πως η Ρωσία είναι στην πρώτη γραμμή παγκόσμια σε μια σειρά κρίσιμες τεχνολογίες. Τελευταία έχει δώσει ρέστα με τις υποκλοπές ξεπερνώντας ίσως ακόμη και τις ΗΠΑ που μέχρι πρότινος ήταν αδιαμφισβήτητα μανούλες στο άθλημα. Είναι πρώτη η Ρωσία μαζί με τις ΗΠΑ στο διάστημα, στους δορυφόρους, στη νανοτεχνολογία, στα οπλικά συστήματα, στην τεχνολογία εξόρυξης υδρογονανθράκων και άλλων ορυκτών, ενώ αναπτύσσουν δυναμικά τα λιπάσματα, τις πρώτες ύλες (ουράνιο) κ.λπ.
Όχι, δεν έχει το οικονομικό μέγεθος των ΗΠΑ ούτε της Κίνας, μα το σημαντικό της οικονομικό εκτόπισμα το βασίζει σε στρατηγικά προϊόντα και σε υψηλή τεχνολογία και όχι σε κατσαρολικά σαν την Κίνα και άλλους αναπτυσσόμενους. Γι’ αυτό, και κυρίως λόγω στρατηγικής ισχύος, καθορίζει πράγματα στη συμμαχία των BRICS αλλά και γεννά καχυποψίες ιδιαίτερα στην επίσης φιλόδοξη Κίνα.
Με βάση όλα αυτά, όλοι γνωρίζουν ότι οι προσπάθειες απομόνωσης της ρώσικης αρκούδας από τη Δύση έχουν πολιτικό και όχι οικονομικό χαρακτήρα. Επιδιώκουν την απομόνωσή της τώρα που μπορούν. Γι’ αυτό της έκοψαν τη φόρα με το στημένο πραξικόπημα με δολοφονική προβοκάτσια στην Ουκρανία.
Συνεκτιμώντας τα γεωπολιτικά της φόντα και όρια η Ρωσία του Πούτιν απάντησε με το γνωστό αποφασιστικό τρόπο στην Κριμαία. Συνεχίζει να απαιτεί ξανά την εφαρμογή της συμφωνίας της 21 Φλεβάρη με τον Γιανουκόβιτς επιμένοντας στον αφοπλισμό των φασιστών και σε νέο σύνταγμα. Θέτει ζήτημα ομοσπονδίας και παράλληλα διαχειρίζεται την περίπτωση της Υπερδνειστερίας.
Οι νατοϊκοί κλιμακώνουν την ψυχροπολεμική αντιπαράθεση και συγκεντρώνουν σιδερικά στην ευρύτερη περιοχή. Ο Πούτιν μιλάει με τη Μέρκελ, ωστόσο αφήνει το παιχνίδι των πιο ουσιαστικών διαπραγματεύσεων στον Λαβρόφ που είναι σε μόνιμη επαφή με τον Αμερικάνο Κέρι, με τον οποίο έχουν γνωριστεί για τα καλά από την κρίση στη Συρία, στην οποία η Ρωσία είχε τον τελικό λόγο.
Αυτή η κρίση είναι σίγουρα διαφορετική και πρωτόγνωρα επικίνδυνη για τους λαούς. Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, στο δημοκρατικό στρατόπεδο ενισχύεται η γερακίνα Χίλαρι Κλίντον, η δημοτικότητα του Πούτιν εκτινάσσεται στο 80% ενώ το 67% επιμένει να θέλει την προσάρτηση και άλλων περιοχών.
Η Ρωσία αν δεν διεκδικούσε παγκόσμιο ρόλο, θα μπορούσε να μείνει στην προσάρτηση της Κριμαίας και να στραφεί στην Ανατολή. Δεν ξέρουμε πώς θα συνεχίσει η Ρωσία, που επιθυμεί τη διαπραγμάτευση και δρα με περίσκεψη, ακριβώς γιατί έχει μεγάλες βλέψεις. Ήδη το Der Spiegel διαβάζει στη συμπεριφορά της γερμανικής κοινής γνώμης αλλά και στο κατεστημένο της Γερμανίας, μια συμπεριφορά συμπάθειας και απολογητική της Ρωσίας του Πούτιν. Ίσως αυτήν ακριβώς την πραγματικότητα που βασίζεται σε υλικούς γεωπολιτικούς όρους και όχι τόσο σε ιστορική συμπάθεια θέλουν να κρύψουν οι ακραίες αντιρωσικές τοποθετήσεις του Σόιμπλε. Ούτε φυσικά ξέρουμε πόσο ακόμα και μέχρι πού θα κλιμακώσουν την ένταση οι αμερικανονατοϊκοί.
Τα διλήμματα και τα στριμώγματα είναι πολλά, όχι μόνο για τη Ρωσία. Οι συμμαχίες λεπτές, κρίσιμη η σημασία τους και πάντα λυκοσυμμαχίες. Όμως ξέρουμε πως ζούμε στην εποχή του ιμπεριαλισμού και πως ο ιμπεριαλιστικός ανταγωνισμός χαρακτηρίζει συνολικά την κίνηση των πραγμάτων, σε σύμπλεξη σήμερα με τη βαθειά κρίση του συστήματος σε Δύση και Ανατολή. Ο πόλεμος περιφερειακά και κεντρικά είναι πλέον στην ημερήσια διάταξη με τα πιο εφιαλτικά ενδεχόμενα για τους λαούς ανοικτά, ταυτόχρονα με την καταστροφή και τη λεηλασία χωρών και των δικαιωμάτων του κόσμου της δουλειάς. Να γιατί η προλεταριακή επανάσταση συνεχίζει επίμονα να είναι ιστορική αναγκαιότητα για τους λαούς παρά τους αρνητικούς συσχετισμούς που μπορεί και πρέπει ν’ ανατραπούν.
Βουλευτικές Εκλογές 2023
Αντίσταση - Οργάνωση
